Psikoloji Nedir?

   Psikoloji; insanların nasıl düşündüğünü, hissettiğini, davrandığını ve öğrendiğini anlamaya adanmış bir bilim aynı zamanda bir uzmanlık alanıdır.

PSİKOLOJİ NEDİR?

Bir bilim dalı olarak psikoloji, insan zihninin ve onun geniş kapsamlı işlevlerinin ve etkilerinin incelenmesidir. Psikolojik araştırma; insani duygu, kişilik, zeka, hafıza, algı, biliş, dikkat ve motivasyonun yanı sıra bu insan işlevlerini ve davranışlarını yönlendiren biyolojik süreçleri anlamamıza katkı sağlar.

Özünde psikoloji; insanların, toplulukların ve toplumların nasıl işlediğini araştırmakla birlikte onların gelişmelerine yardımcı olmanın yollarını daha iyi anlamak için bireyleri ve grupları inceler.

Psikolojinin amacı sadece insan düşüncesini ve davranışını incelemek değil;  aynı zamanda bu bilgiyi uygulamaya koymak için insanlara, topluluklara ve genel olarak topluma günlük sorunları çözme ve yaşam kalitesini iyileştirme konusunda yardımcı olmaktır.

Bu nedenle psikoloji; zihin sağlığının ve refahın iyileştirilmesi, öğrenme, performans, ilişkiler ve sosyal uyumluluk gibi gerçek yaşam sorunlarına çözüm bulmalarında insanlara ve toplumlara yardımcı olmaya adanmış bir bilim dalıdır.

Psikolojiyi düşündüğümüzde bazı zihinsel süreçlerden geçen insanlarla terapi seansları akla gelebilir. Esasen, terapi yalnızca zihinsel anlamda zor süreçler geçiren kişilere özgü değildir. İnsanlar hayatlarının her döneminde zorluk yaşasın veya yaşamasın terapiye ve psikolojik desteğe başvurabilirler. Çünkü terapi kişinin hayatını, varoluşunu, kimliğini ve yaşantısını anlamlandırma sürecidir. Bunun için travmatik olaylar yaşamış olmaya gerek yoktur.

Bununla birlikte psikologlar; otistik davranışlar, travma sonrası stres bozukluğu, davranış bozuklukları ve öğrencilerin sınav kaygısının yanı sıra yüzlerce başka davranış dâhil olmak üzere geniş bir davranış yelpazesini inceler. Bu nedenle, çok geniş bir psikoloji tanımına ihtiyaç duyuyoruz.

   Psikoloji, davranışların ve zihinsel süreçlerin sistematik ve bilimsel çalışmasıdır. Bu tanımla ilgili önemli olan şey, terimlerinin her birinin geniş bir anlamı olmasıdır. Örneğin davranışlar, hem insanlarda hem de hayvanlarda gözlemlenebilir eylemleri veya tepkileri ifade eder. Davranışlar yemek yemeyi, konuşmayı, gülmeyi, koşmayı, okumayı ve uyumayı içerebilir. Doğrudan gözlemlenemeyen zihinsel süreçler ise düşünme, hayal etme, çalışma ve rüya görme gibi çok çeşitli karmaşık zihinsel süreçleri ifade eder. Bu geniş tanım uzmanlık alanlarıyla spesifikleşir. Psikoloji biliminin ve yapılan araştırmaların 4 ana hedefi vardır:

Psikoloji biliminin ve yapılan çalışmaların hedefleri

1. Tanımlamak: Psikolojinin ilk hedefi, bireylerin çeşitli davranış şekillerini tanımlamaktır. Örneğin, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan bir çocuğun davranışlarını tanımlayarak listelemek.
2. Açıklamak: İkinci hedef ise o davranışın neden ortaya çıktığını açıklamaktır. Örneğin, yapılan araştırmalar sayesinde dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin genetik aktarımdan kaynaklandığı tespit edilmiştir.
3. Önceden Kestirmek: Söz konusu belirti ve davranışların ne şartlar altında ortaya çıktığının gözlemlenmesi ve tespit edilmesidir. Böylece kişi, kendinde semptom yaratan durum ve olayların bilincinde olur; davranışlarını buna göre kontrol edebilir.
4. Kontrol: Psikolojinin nihai hedefi, bireylerin davranışlarını kontrol altına alabilmektir. Böylece hayatlarına devam edebilirler, işlevsel bir şekilde yaşamlarını sürdürebilirler.

Referans:

Kouyoumdjian H. & Plotnik R.(2011). Introduction to Psychology (9. Edition). Canada: Cengage Learning